Światowe dziedzictwo na Węgrzech. 8 miejsc, których nie można ominąć

Słynny na całym świecie region winny, nieskończone równiny Hortobágy i liczne jaskinie wzdłuż granicy ze Słowacją. Warto przemierzyć Węgry mając za przewodnika listę światowego dziedzictwa UNESCO. A na niej aż osiem unikatowych pozycji.
Odwiedziny w najpiękniejszych miejscach z listy UNESCO to dobry pretekst, by bliżej poznać Węgry.

Z widokiem na obie strony Dunaju

Zacznijmy od Budapesztu i spójrzmy na brzegi Dunaju wraz z ich historyczną zabudową: dzielnicą zamkową w Budzie oraz Aleją Andrássy’ego wraz z pierwszą linią metra (drugą na świecie po Londynie), Parkiem Miejskim (Városliget) i placem Bohaterów (Hősök tere). To jeden z najpiękniejszych krajobrazów miejskich na świecie, świadectwo najlepszych okresów w historii stolicy Węgier.

Od podzielonej przez Dunaj panoramy trudno oderwać wzrok. Pomiędzy mostem Małgorzaty i mostem Szabadság rozciąga się kompleks Zamku Królewskiego w Budzie, który do dziś zachował swój średniowieczny charakter. Po stronie Pesztu zaś pięknie prezentuje się potężny, eklektyczny gmach parlamentu; sala koncertowa Vigadó z połowy XIX w. czy Wielka Hala Targowa, największa i najstarsza na Węgrzech. Całość uzupełnia widok na Aleję Andrássy’ego, jedną z najbardziej reprezentacyjnych ulic Budapesztu, łączącą Plac Elżbiety z Placem Bohaterów. Wzdłuż niej dumnie prezentują się eklektyczne budynki z drugiej połowy XIX w., potężne budowle, w tym neorenesansowej Węgierskiej Opery Państwowej oraz Akademii Muzycznej im. Franciszka Liszta, a także secesyjny paryski dom towarowy. Wzdłuż alei rozlokowały się także znane budapesztańskie kawiarnie, teatry rewiowe i operetkowe.

Spacer wśród domów Połowców

Z głośnej i tętniącej życiem stolicy przenosimy się do wsi Hollókő, położonej około 100 km na północny wschód od Budapesztu, zamieszkanej przez Połowców (Kumanów), lud pochodzenia ałtajskiego.

We wsi można podziwiać unikatowy XVII-wieczny układ przestrzenny i drewnianą zabudowę charakterystyczną dla kultury kumańskiej. Po obu stronach drogi prowadzącej do kościoła z gontową drewnianą wieżą ustawione są domy z bielonymi ścianami. W ich wnętrzach funkcjonują warsztaty rzemieślnicze, muzea i miejsca pokazowe. Miejscowość leży u podnóża ruin XIII-wiecznego zamku. Choć wieś trawiły pożary za każdym razem była odbudowywana z wykorzystaniem tradycyjnych metod i lokalnych surowców. To jedno z ostatnich miejsc zamieszkiwanych przez potomków Połowców, którzy wciąż pielęgnują dawne tradycje i mowę.

Tysiące krasowych jaskiń

Kolejne wyjątkowe miejsce ciągnie się wzdłuż granicy ze Słowacją. To Aggtelek Karst i Slovak Karst, czyli ponad 1200 jaskiń krasowych o najróżniejszych typach i kształtach, rozrzuconych na powierzchni ponad 56 tys. hektarów. To najbardziej rozbudowany system jaskiń krasowych w Europie, jedno z najcenniejszych stanowisk geologicznych i speleologicznych w Europie.

Dla zwiedzających udostępniona jest bogato zdobiona stalagmitami i stalaktytami najdłuższa w tej strefie klimatycznej 26-kilometrowa jaskinia Baradla (trasa turystyczna ma ok. 1 km). Ze względu na właściwości akustyczne jaskini organizowane są w niej koncerty.

Warta uwagi jest także jedna z najpiękniejszych na świecie – jaskinia lodowa Dobsiná. Z Aggtelek i Jósvafő organizowane są wycieczki z przewodnikiem o różnym czasie trwania, od godzinnych spacerów po 6-7-godzinne wędrówki.

Woluminy z klasztornej biblioteki

W północno-zachodniej części Węgier, 20 km od Győr, w Pannonhalmie położony jest najstarszy zabytek sztuki sakralnej na Węgrzech – opactwo benedyktyńskie, datowane na II połowę X w. Na wzgórzu św. Marcina wznosi się imponujących rozmiarów kompleks klasztorny, w tym m.in. bazylika z 966 r. z kryptą; XV-wieczne zabudowania klasztorne; biblioteka zawierająca ponad 350 tys. woluminów, w tym najstarszy zabytek języka węgierskiego – akt fundacji opactwa benedyktyńskiego na półwyspie Tihany nad Balatonem z 1055 r. czy barokowy refektarz z bogato zdobionym sufitem. W budynkach klasztornych znajduje się obecnie muzeum. Warto też zajrzeć do założonego w XIX w. arboretum, w którym znajduje się kilkaset gatunków drzew i krzewów, także rzadkich okazów przyrodniczych. Smakosze nie mogą też ominąć, położonej nieopodal klasztoru, restauracji, w której poza wyśmienitą kuchnią serwowane są wina ze wszystkich regionów winiarskich Węgier.

Safari z czikosami

W okolicy Debreczyna (na wschodzie kraju) na obszarze Wielkiej Niziny Węgierskiej położony jest największy (ponad 80 tys. hektarów) i najstarszy park narodowy Węgier – Hortobágy. To stepowa równina (puszta), czyli ogromne, niczym niezmącone obszary widoczne aż po horyzont. Tu żyje charakterystyczne dla tego regionu szare bydło węgierskie oraz konie. Hodowlą tych zwierząt od wieków zajmują się mieszkańcy tych ziem, zwani czikosami. Na terenie Hortobágy można obserwować wilki, złote szakale, sępy i pelikany. Warto też zajrzeć do dawnego siedliska dzikich koni, wziąć udział w pokazach jeździeckich czy ruszyć przez pusztę powozem. Hortobágy to także raj dla miłośników ptaków. Jesienią można obserwować tysiące żurawi. Szlak można przemierzać pieszo, rowerem lub kolejką wąskotorową.

Średniowieczne grobowce w Peczu

W najstarszym mieście na Węgrzech – założonym przez Rzymian w II w. – Peczu (wówczas Sopianae) na zachodzie kraju znajdują się jedne z najlepiej zachowanych grobowców wczesnochrześcijańskich w Europie. Odwiedzający mogą zobaczyć ponad 10 spośród 25 miejsc pochówku. Największa i najlepiej zachowana jest Cella Septichora, kaplica i siedziba namiestnika prowincji Valeria z IV-V w. W samym Peczu warto także zobaczyć m.in. kościół na placu hrabiego Széchenyiego, wybudowany w połowie XVII w. jako meczet, jeden z najlepiej zachowanych i najcenniejszych przykładów architektury tureckiej na Węgrzech. Na zwiedzających czekają również: monumentalna katedra przebudowana pod koniec XIX w. w stylu eklektycznym; średniowieczny barbakan i ruiny zamku oraz fabryka fajansu słynnej firmy Zsolnay i jej muzeum.

Kajakiem po Jeziorze Nezyderskim

Na granicy Węgier i Austrii oraz pograniczu Alp i Małej Niziny Węgierskiej położone jest Jezioro Nezyderskie (Fertő-tó) otoczone rozległymi bagnami z wieloma rzadkimi gatunkami roślin i ponad 200 gatunkami ptaków. Można je obserwować ze ścieżki rowerowej lub z kajaka. Wokół jeziora położone są miejscowości z tradycyjnym układem urbanistycznym i zabytkowymi budynkami. Wśród nich są dwa pałace magnackie – położony w Nagycenk XVIII-wieczny pałac Széchenyich oraz należący w przeszłości do Esterházych rokokowy pałac w nieodległym Fertőd, wzorowany na podparyskim Wersalu.

Na południowy zachód od Jeziora Nezyderskiego znajduje się założone przez Rzymian przygraniczne miasto Sopron (ówczesna Scarbantia), jedno z najstarszych i najlepiej zachowanych miast na Węgrzech. Tu warto zobaczyć rzymskie forum z czasów Scarbantii; wieżę przeciwpożarową z XIII w.; kozi kościół z XII-XII w., jedną z najładniejszych gotyckich świątyń na Węgrzech; gotycką synagogę z XIII-XIV w. czy największe na Węgrzech muzeum górnictwa. Będąc w tych rejonach warto zajrzeć również do skansenu w pobliskim Fertőszéplak czy nieodległym kamieniołomem w Fertőrákos.

Tokaj prosto z piwniczki

Na pograniczu węgiersko-słowackim, między miejscowościami Tokaj, Sátoraljaújhely i Abaújszántó, rozciąga się region winny Tokaj-Hegyalja. Na tutejszych stokach winorośl uprawiano już w X-XI w. Tu produkowane jest naturalne słodkie, białe wino tokaj aszú, nazywane przez króla Francji Ludwika XIV „winem królów i królem win”.

W każdej z 27 miejscowości regionu winiarskiego można znaleźć wykute w skale wulkanicznej winne piwniczki. Jedne z największych znajdują się w leżącym tuż przy granicy ze Słowacją Sátoraljaújhely. Wieść gminna niesie, że składają się z aż 27 połączonych ze sobą komór. W miasteczku znajduje się także dwór i grób pisarza i publicysty Ferenca Kazinczego, jednego z ojców współczesnej węgierszczyzny, a w okolicy jeden z najdłuższych wyciągów narciarskich w kraju. Będąc w tym rejonie kraju warto odwiedzić miasteczko Sárospatak z warownią z XII w. oraz Miszkolc ze średniowieczną rezydencją królowych węgierskich – zamek Diósgyőr z XII w., jedna z najczęściej odwiedzanych przez turystów węgierskich warowni.

Źródło:

wowhungary.wp.pl

AUTOR: Monika Rosmanowska